Tè-di-paure
Lythrum salicaria
Lythraceae
Àutri noum : Crèsto-de-gau, Erbo-de-cierge, Erbo-de-ciro, Erbo-de-la-pòu.
Noms en français : Salicaire, Herbe aux coliques.
Descripcioun :Grando planto de roubino, de canau e de ribiero bèn drecho, e di flour vióuleto que fan uno longo espigo. La planto s'atrobo d'en pertout e tiro l'iue de jun à setèmbre. Se pòu pas engana.
Usanço :Lou tè-di-paure èi di proun vertuous : li flour sougnon la fouiro, lou mau de vèntre e d'estouma, e soun bono pèr la circulacioun dóu sang. Se bèu en infusioun (50 g de flour sèco pèr un litre d'aigo) o peréu en sirop (faire macera li flour emé de mèu). Parèis meme que soun bono contro la raumido de pèu (egzema). Dins lou TdF es escri que li gènt de Cadarousso n'en prenien après qu'aguèsson agu uno grosso pòu.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 200 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lythrum
Famiho : Lythraceae
Ordre : Myrtales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Cousmoupoulito
Ref. sc. : Lythrum salicaria L., 1753
Pisso-chin(-de-Mattmark)
Taraxacum mattmarkense
Asteraceae Compositae
Àutri noum : Pisso-chin, Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat.
Nom en français : Pissenlit de Mattmark.
Descripcioun :Lou pisso-chin-de-Mattmark (Lau aupin dóu Valais) trachis en auto mountagno dins li pelouso roucaiouso cauquiero. Flouris au desneva. Se recounèis majamen à si ligulo en tubo jauno daurado à rouginasso sus li bord. Pamens fau verifica que i'ague d'alo sus li pecou (courtet) di fueio, qu'isto uno meno proche, Taraxacum cucculatum, emé de long pecou sènso alo. Apoudèn que li bratèio soun banarudo amé de bord roso e que i'a pas o gaire d'agriero.
Usanço :Li pisso-chin soun de bònis ensalado champanello. Fan pissa e ajudon à la digestioun.
Port : Erbo
Taio : 5 à 15 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 14 à 20 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 2100 à 2800 m
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Juliet à avoust
Liò : Pelouso roucaiouso
- Esboudèu
Estànci : Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Taraxacum mattmarkense Soest, 1959